Antzerki lan baten osaketan hainbat jardun biltzen dira. Margolaritza, dantza, musika, literatura, beste batzuen artean. Baina, beharbada nagusienetakoa hitza izango da. Jakina da antzezlan asko eskenatoki batean baino liburu batean irakurrita ezagutu izan dugula. Honek ekarri du literaturaren barruan aztertzea antzerkia. Eskolan antzerkigile handiak irakurri eta ikertu ditugu; erabilitako estiloa, ekintzaren egituraketa, pertsonaien izaerak. Eztabaida luzeak eman ohi dira hau dela eta, alegia, antzerkigintza bere horretan aztertu behar dela eta ez literatura ikasgaiaren barruan, izan ere, baduelako berezko pertsonalitatea; eta, batez ere, antzerki lan bat ezin delako behar bezala ezagutu jende aurrean eskaini arte. Baina, era berean, antzerkiaren lan handiak ezagutu ezina izango zitzaizkigun paperean jaso izan ez bagenitu. Jakina da era berean egile handiak beren obrak lan egiten zuten konpainietan antzezteko egiten zituztela, ez irakurriak izateko. Eta hortxe ikusten da aldaketa, alegia, autore horiek erabiltzen zuten literatura esateko pentsatzen zuten, eta askotan, aldiz, antzerki lan asko literarioegiak suertatzen dira, alegia, antzerki ekintzarako makal geratzen direla. Eztabaida luze, korapilatsu bezain interesgarria suertatzen da halakoa, baina orain arte inork gutxik heldu dio sakon horri, hau da, antzerkian erabiltzen den literaturari.
Alfonso Sastrek La taberna fantastica idatzi eta taularatu zuenean antzerkirako idazkeraren froga ederra erakutsi zigun, esateko egiten den literaturaren harri bitxia. Kezka hori aspalditik datorkio Hondarribiako idazle madrildarrari, eta urtetako gogoeta eta ikerketen ondoren lan mardula bezain eskergarria argitaratu du Iru argitaletxearen eskutik. El drama y sus lenguajes antzerkiaren literaturari ekiten dio buru belarri. Bere hitzetan “drama ez da ez bata (ez kaleko edo etxeko edo lantokiko hizkera) ezta bestea (idazkera, ez arrunta ezta literarioa bere horretan)”. Ideia honetatik abiatuz antzerkiaren erraietan murgiltzen da eta zirujau baten gisa antzerkiaren zoko guztiak agerian uzten joaten da. Une oroz igartzen zaio antzerkiarekiko duen miresmena eta miresmen honek bultzatuta antzerki zein literatura zaleoi ikasteko tresna ezinbestekoa eskaintzen digu, beti ere era samurrean, irakurtzen erraza egingo dena, berak antzerkiari dion maitasuna irakurleari transmitituz. Lan honekin Alfonso Sastrek opari ederra egin digu antzerki zaleoi, izan ere gogoetarako bideak zabaltzen dizkigu praktikatik abiatuz; eta hori funtsezkoa da zailtasun guztien gainetik gaur arte iraun duen jardun liluragarri honek duintasunez aurrera egin dezan.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina