Bernardo Atxagak aipatzen zuen, Obabakoak eta Soinujolearen semea bere liburuak desagertzear dagoen mundu baten
islak zirela. Desagerpen horrek gauza asko eramaten ditu berarekin, hitzak
esaterako, mundua izendatzeko hitzak. Mundua aldatzen den heinean, hura
izendatzeko moduak ere aldatuko dira, berritu. Hasieran arrotz egingo hitzak,
aitzina zaharreko nostalgiak jota, onartu ezinezkoak.
Maiz egin izan dut gogoeta kontalarien
izaeraz, existentziaz. Zergatik kontatzen ditugu ipuinak han eta hemen?
Zergatik zeharkatzen ditugu errepide bihurriak ipuinak gogoan? Zer funtzio
soziala betetzen du ipuin kontalaritzak egungo jendartean? Ez ote dugu
aitzinako kontalaritzaren nostalgia poetikoa, askotan epikoa ere bai? Iruditzen
zait ipuinak kontatzeak berezko garrantzia beharrean, beste zerbaiti lotuta
egon behar duela bere izatearen arrazoia izan dezan. Kontalaritza, aitzineko
mundu baten biztanle balitz bezala, desagertzera kondenatua dagoela dirudi.
Ipuin kontaketen zaletuak non eta noiz dauka aukera bere gutizia asetzeko?
Krisia aipatzen da, baina are arazo larriagoa da. Kontalaritza, kulturako arlo
asko bezala, badirudi preszindiblea dela. Zertarako sosak gastatu ipuinak
entzuteko? Zertan aberastuko gaitu?
Kontalaritzak bere funtzio sozialaren
gainean gogoeta egin beharra du. Ez da nahikoa aldarrikatzea aurrekontu
zabalagoak kulturarentzat. Hanka motz gelditzen da kontatzeko baldintza egokiak
eskatzea, bere funtzioa zalantzan badago. Sutondoak, sua beharrean,
bitrozeramika dauka, nola, orduan, ipuinak kontatu suaren goxotasuna desagertu
bada?
