2010(e)ko abuztuaren 12(a), osteguna

Fais la fête


Viens, fais la fête

Viens dancer toujours
Célébrer l'amour

La Fête. Rodrigo Leão

Baltsa entzuten da kaleetan. Bi dantzari elkarri lotuak, euren gorputzak kiribiltzen, harrien gainean badoaz. Jendeen artetik badoaz, kale estuetan barrena; horma zaharretan etzan eta jarraitzen dute. Musikariak teilatuetatik teilatuetara doaz, kantaria dantzarien gainetik airean doa. Musika leihoetatik sartzen da, sukaldean pausatu une batez, janariekin nahasi, eta badoa: “Viens, fais la fête/Viens dancer toujours/ Célébrer l'amour”. Sartzen da logelan dagoen gaixoaren azalean. Arkupetako zuloetatik bidaiatzen du. Eta dantzariak irristatzen dira izkinez izkina. Kilima leunek hartzen dituzte jendeen barneak. Elkarrengandik hurbiltzen dira.Séche tes larmes/Regarde autour de toi/Souris a n'importe quoi”. Eta dantza amaiezin batean jartzen da mundu guztia. Baltsa dabil airean, gorputzetan, arimetan. Une batez kaleak festa bihurtzen dira. Jendea dantzan. Doinua gorputzetan haragitzen. Kantaria airean: “Suis les mots du poète/ Prends la vie/ Fais la fête”

Italo Calvino idazle italiarrak Hiri Ikusezinak liburua idatzi zuen. Irudimenezko hiriak. Marco Polok Kublai Jan enperadoreari azaltzen dizkio bere bidaietan ezagututako hiri harrigarriak. “Zer dira hiriak guretzat?” -galdetzen du Calvinok, liburuaren hitzaurrean- “Uste dut hiriekiko maitasun poema antzeko bat idatzi dudala, hiri bezala bizitzea gero eta zailagoa diren honetan. Agian bizimodu urbanoaren krisi batera heltzen ari gara eta Hiri Ikusezinak amets bat da hiri ikusezinen bihotzetik sortzen”. Beharbada gutako bakoitzak hiri ikusezin bat dauka bere gogoan, non tarteka biltzen den, bizimodu ikusezin bat egin asmoz. Eta batzuetan hiri ikusezin hori imajinatzen dugu ibiltzen ditugun kaleetan. Xabier P. Do Campo idazle galiziarrak Bidaia Imajinarioen liburuan, gure barneko bidaiak aintzat hartuta, hamaika lurralde eta hiri bisita arazten digu. Bidaiak horiek norberak bere barrua ezagutzeko aitzakiak dira. “Horregatik, bidaiariak egiten dituen bideak, ezagutzara eta edertasunera daramaten bideak dira, gaiztakeria eta miseriatik hainbestetan erreskatatu behar den edertasun hori”. Hiri bat bide bat da bere baitan, hiritar bakoitzak bere egunerokotasunean egiten duen bidea. Imajinatzen den hiriak bidaia imajinarioa behar du ezinbestean. Bizi ditugun kaleak, plazak, eraikinak, imajinazioaren galbahetik pasaraztean, hiri ikusezina gure barnean osatzen joango da. Hiritar ikusezinak kale ikusezinetan ibilaldi imajinarioak egiten. Ikusezintasun horretan agertzen gara besteen artean. Imajinarioan desagertu, berrituak agertzeko atzera.

Hiritartasuna, zibismoa, aipatzen da azken aldian herri zein hiri askoren agintarien aldetik. Zuzentasunaren izenean, errespetuaren izenean. Nor jarriko da horren kontra? Jakina, guztiok nahiko genuke gure herriak elkar bizitza orekatuaren eremuak izatea, non norberaren askatasuna guztion askatasuna den. Oreka hori ordea, legedia eskutan ezarri ohi da, inongo elkarrizketarik gabe, inongo kontsentsurik gabe, hiri ikuspegi norabide bakarrekoaren haritik. Hiri aseptikoak eraikitzen dira, isiltasunezko hiriak. Segurtasunaren izenean grabatzen gaituzte, kontrolatzen, isilarazten. Beldurraren hiriak asmatzen dira, beldurra baita egungo jendartean sartzen gaituzten bizikidetza, beldurra langabeziari, beldurra kanpokoari, beldurra pobreziari, beldurra bakardadeari. Eta kontsumoaren hiriak asmatzen dituzte, hiri kontsumituak, neonezko zoriontasuna, aisialdi eta komertzio guneetan seguruak senti gaitezen. Publizisten eskutan usten dugu imajinatzearen lana. Gauza iragankorretan bilatzen dugu ustezko bizimodu erosoa eta modernoa. Do Campok aipatzen duen ezagutzara eta edertasunerako bidaia egiterik izango ote dugu? Bakoitzak imajinatzen duen herria, guztiona da eta norberarena era berean. Irudikatzen dugun horretan hazten gara; imajinatzea errealitatea aldatzeko modurik erradikalena baita, baltsaren erritmoan dantzatzen den hirian: Ouvre tes portes/ Reçois la vie chez toi/ Gonfle ton coeur de joie.

iruzkinik ez: