2018(e)ko otsailaren 8(a), osteguna

Burukoa

Behin Ea herrian nengoen kontari (herritarrek Ie esaten dioten horretan) eta hitz batekin korapilatu nintzen. Kontatzerakoan ipuinek ez dute izaten normalean testu finko bat, inprobisazioak leku handia hartuz; istorioa da buruan duzuna ez hitzak. Baina badira hitz batzuk ezinbestean agertu behar direla ipuinean, nolabaiteko hitz klabeak. Egun horretan kontatzen ari nintzen ipuinetako batean hitz hori burukoa zen; baina zerbait arraroa sumatu nuen entzuleen aurpegietan, hitzaren esanahia ez ulertzearena alegia. Zorionez ohartu nintzen burukia esan nuela, estandarizatu gabekoa, etxean erabili ohi izan duguna, orduan burukoa erabili nuen, hori ulertuko zutelakoan. Baina aurpegiak berdin. Ondoren nire burutik sinonimoen hiztegia osoa pasa zen. Burko. Ezer ez. Burukita. Berdin. Hitz hori ulertu gabe ipuina ez zuten ulertuko. “Nola demontre esango ote dute hemen?”, hori kaska jana nirea. Azkenean erabaki nuen galdetzea ea nola deitzen zioten ohean burua deskantsatzeko den gauza horri. “A, almude!”, erantzun zuten ia aho batez. Eta ipuinak aurrera egin ahal izan zuen. Eta nire buruko sinonimoen hiztegian hitz berri bat.

Kontalariarentzat garrantzitsua da oso hitz, esakune, esateko modu eta antzekoen bilduma buruan edukitzea, bere euskara “naturala” ez baita nahikoa Euskal Herriko agertoki ezberdinetan ulertua izateko. Eszenarako euskara estandarra beharrean gaudela iruditzen zait, idazteko dugun bezala, esateko ere izan dezagun. Buruko erosoarekin amets egin dezagun.

iruzkinik ez: