Maiz, kezka bati nola heldu ez dakizula
zabiltza, eta, maiz, bidezidor aldrebesetan sartuta zaude; esaterako, zer
demontretarako balio du ipuinak kontatzen ibiltzeak? Kontsumoaren jendarte
honetan, zer ondasun ekoizten du kontalaritzak? Ekonomiari zer eskaintzen dio?
Kontalariak nola azal ditzake bere ofizioaren onurak jendarteari? Halako
hamaika galderetan, eta galdaretan, galduko zara noizean behin; izan ere,
badirudi halako ofizioak eta jardunak jendartearentzat onura zenbagarrietan neurtu
behar direla, edo eragingo dituen baloretan. Bere horretan baliorik ote duen
zalantzan jarri ohi da, izan ere, zertarako balio du ezertarako balio ez
duenak? Eta amarauna honetatik ezin askatu zabiltzanean, tarteka ezusteko
laguntza heltzen zaizu.
Carlesek liburu txiki baina sendo bat
oparitu dit, manifestu gisa aurkeztuta Nuccio Ordine egilearengatik. Manifestua honela izendatu du: La utilidad de lo
inútil. Eta zenbait gauza argitzen hasi zaizkit. Ordineren azalpenak eta
proposamenak ideien marasma horretara argi pixkat bat bederen ekartzen
laguntzen dit. Gogoetan nondik nora bideratu eta, batez ere, bizi dugun
jendartean utilitarismoaren ideologiatik at gogoeta egitearen beharra. Bidea
eman dit ulertzeko zergatik hainbat eta hainbat ipuin eta kontaketa saio baloreak dituzten ardatz, alde horretatik bakarrik garrantzia emanez, zeren, berez, badirudi ipuin
kontaketek ez dutela ezertarako balio. Ez diote produktibitatearen ezer
eskaintzen jendarteari. Kontalariak entzuleari bere proposamen sortzailea
eskainiko dio, edertasunaren bidetik, hobeto edo okerrago. Eta proposamen
artistiko horretan bere gogoetak edo burutazioak eskainiko ditu zuzen edo
zeharka. Eta horrek zer balioa du?
Ondorioztatu
denez jendartearentzat horrek ez duela baliorik ba orduan kontalaritza
“Zerbait” bihurtu behar da “gauza” bat, eta orduan bai balore bat eman
diezaiokegula. Baloretan oinarritutako ipuinak esaterako Zertarako galderaren aurrean erantzuna argi dago, haurrak balore
baikorretan hezteko, adibidez. Orain bai, orain zentzua du ipuin kontaketa
saioa antolatzea eta dirua inbertitzea horretan. Ezertarako ez dena zerbaiterako
bihurtzen da. Pentsamendua, proposamen artistikoak balore ekonomiko-moraletan
baloratzeak, pertsonaren utilitarismo hutsera eramaten gaitu, ezertarako balio
ez dituzten aktibitate humanoak gutxietsiz: gau izartsua begiratzea, itsas
bazterrean berriketan aritzea… Edo ipuin bat entzutea.
GARA egunkarian argitaratutako zutabea
GARA egunkarian argitaratutako zutabea
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina