SALUTADOREA

Zazpi anaietan zazpigarrena bazara, eta mingain azpian edo gainean gurutze bat baduzu, salutadorea izatearen dohaia izango duzu. Salutadoreek zakur amorratuaren hozkada sendatzeko ahalmena zuten. Jabier Kalzagortak, ahozkotasunaren ikertzaile apartak, ekartzen dizkigu gogora horien aipamenak. Mikela Elizegik 1876an berak ezagututako salutadore baten deskribapena egiten du: "Albizturkoa zen, gizon txiki-txikia. Bruxa urdin batekin ibiltzen zena.(...) Ta batzuek mingaña azpian da beste batzuek gañean, gurutzea izaten dute. Arek gañean zuan". Zakur amorratuaren hozkada sendatzeko olioa irakiten ahoan sartu eta mingainarekin zauria garbitzen omen zuten. Espainiako hizkuntz akademiak salutadorea, enbaukadore gisa definitzen du, arnasarekin, txistuarekin eta hainbat konjuroekin sendatzen omen zutena amorrua. Ahotik eta hitzetik sendabidea, hara.

Azken aldian zabaltzen ari da kontaketak sendabide gisa omen dituen ahalmenak. Salutadoreak baino, sanadoreak ba omen dira ipuinak. Kontalariak arimaren sanadoreak. Agian, bizitzak kutsatzen duen amorruaren salutadoreak. Egia esan, gaurdaino ez dut ulertzen ipuinei indar sanadore horren goraipatzea. Hitzak sendatzen gaitu, diote; baita amorratu ere. Kontalaria ez da sendagile, sanadore edo sasi mediku. Kontalariak jende aurrean eskaintza artistikoa egiten duen pertsona da. Ez du olio irakiten ahoan sartzen zauriak mihizkatzeko; ez dauka mingainan gurutzerik. Baina istorio ederra egin daiteke Albizturgo salutadore haren bizitza irudikatuz.