Udaletxeko
plaza honetatik behera, hegoalderantz tipi-tapa joan eta joan, joan eta joan,
joaten bazarete, beti gorantz, Zamalbide eta Bentak pasata, Listorreta eta
Barrengoloiatik gora, Susperregi ondotik, ba, Idoiara helduko zarete. Jakina
tipi-tapa beharrean, brum-brum abiatu nahi izanez gero berdin helduko zarete
Idoiara. Norberak aukeran.
Hortik aurrera, derrigorrez, oin bat
bestearen aurretik jarraitu beharko duzue. Eta segituan, Malbazarreko lepora
ailegatuko zarete. Han, goiz helduz gero, egun ederrean, udazkenean, edo berdin
udaberrian, hegoaldera begira jarrita, han behean Ainarbeko basoa sumatuko
duzue, ez ikusi, sekulako lanbro itsasoak ezkutatu eta gordeko baitu; bitxi
preziatua kotoi bigun eta txurian gordetzen den bezala.
Oraindik, ordea, ez gara heldu.
Eskuinerantz hartuko duzu, eta azken aldapa malkartsua (eta madarikatua,
zergatik ez) gainditu ostean, Urdaburu mendian zaude. Mugetako mendia; mendi
apala eta harroa era berean. Eta Espronceda poeta erromantiko espainiarraren
(bere buruaz beste tiro batez egin zuena, erromantiko totalaren arima
erakutsiz)Pirataren Kanta poema ospetsuaren antzera (“Asia a un lado, al otro
Europa…”), Urumealdeko lurrak eta Oiartzunaldekoak zabalduko zaizkizu, eder eta
sendo. Iparrera begiratuz berriz, poema horretan bezala (“y allá a su frente
Estambul”), Orereta eremu porlaneztatua izango duzu. Katalejo indartsua
bazeneuka (Google earth modukoa) kasko zaharrerantz zuzenduko zenuke. Kasko
zaharrean taberna batean sartuko zinateke. Eguerdi partean, edo, agian,
ilunabarrean. Bertan egonez gero ikusiko zenuke sartzen, eta entzungo ere, agur
luzearekin: “Aaaaaio!”, azken o hori ederki markatuz.
“Basoerdi
bat, normala, arrunta. Zer egingo diogu ba, hau ere behar da, pozteko pixka
bat, badakizu”. Hitzak motel, arrastaka bezala, erremerre, ahul antzera
botako ditu. Imajinatzen duzu patrikan paper puxka bat, edo bi, izango dituela.
Bertan poema bat eta olerki bat. Poema erdaraz. Olerkia euskaraz. Poemak
porlana, asfaltoa, fabrika, langileria eta kalea hitzak izango ditu, segur
aski. Olerkian, beharbada, mendia, natura, euskara, aberria agertuko dira. Bi
mundu ezberdin balira bezala, bi hizkuntzetan, bi paperetan; patrika bakarrean
ordea.
“Bueno,
joan beharko dugu, badakizu irratian badago zer eginik. Hori ezin da utzi!”
Sta Klara kalearen amaieran bazen
perratokia. Orain dela urte asko (edo ez hainbeste, badakizue, denboraren
erlatibitatea…), burniak perrak bihurtzen entzuten zen, dinbilin-danbala.
Behiak airean zapatak berritzen. Desagertu zen hura, ez ordea soinuaren hotsa,
airean oraindik zabaltzen. Basoerdiaren ostean, hitzen perratokian,
dinbilin-danbala, patrikatik papera atera eta, beharbada, nork jakin, Agustinek
irakurriko zuen Urdaburu gainetik ikusitako munduaren eta bizitzaren lilura.
Agustin Sarasolaren omenez egindako ZNN jardunaldietan, Espaloietan Hitza ekitaldian irakurritako testua.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina