Nor da Kontalari?

         Miretsi izan ditut betidanik hitzen esanahiak definitzen dituztenak, hiztegiak osatuz. Kontzeptualizazio ahalmen izugarria izan behar dela iruditzen zait. Definizio asko, ordea, ez dira hiztegietan agertzen diren modukoak, beste interes batzuen arabera osatzen baitira.

         Interesa nuen kontalariaren definizioa nola agertzen den hiztegian. Azkenean topatu nuen Euskaltzaindiak apailatutako Literatura Terminoen Hiztegian. Sarrera luzeagoa da baina lehengo lerroa nahikoa, oraingoz: Kontalari.- Hizkuntza arruntean, istorio bat kontatzen duenari kontalari deritzo (lat: narrator, narratoris). Ongi, nolabaiteko definizio akademikoa banuen. Dena dela nik gehiago nahi nuen, alegia, kontalaria ofizio bezala definituko zuena, hau da ez bakarrik jardun bat gisa, edonork egin dezakeena. Baina ez dut topatu. Are gehiago, Ipuina sarreran aipatzen da “euskal ipuingintza herri tradizioko ipuingintzatik ipuingintza literariorako jauzia” XIX mendean, eta XX garrenean izandako gorakada. Baina inondik ez dut ikusi kontalaririk aipatzen. Beraz arazoa izango da agian “Hizkuntza arruntean” kontatzea, nahiz eta ahozko literatura aipatu kontalaritza ahoan. Beraz, hiztegia begiratuta kontalariok hizkuntza arrunta, ez jasoa, erabiltzen dugunok gara.

Baina nik bakarrik jakin nahi nuen nor den kontalaria, nola definitu gure ofizioko partaideak. Izan ere horretan aritzen baikara azken aldian denbora galtzen. Eta guztia kultur merkatuaren araberako definizioak behar ditugulako. Kontalaria nor den, nork esan? Agian, kultur merkatu arruntean ibiltzearen ordaina izango da hizkuntza arrunta erabili behar izatea.

GARA egunkarian argitaratua 2012-1-24 http://www.gara.net/paperezkoa/20120124/317492/eu/Nor-da-kontalari